Müsiad Kocaeli Deprem Bölgesi Çalışmalarına Devam Ediyor

Bölgede hasar tespit çalışmalarına katılan MÜSİAD Kocaeli Şubesi İnşaat Sektör Kurulu başkanı Murat Yıldız’ın açıklaması şu şekilde;

‘Hatay bölgesinde deprem sonrası yapılarda yoğun bir şekilde hasar tespit çalışmalarımız oldu.

Gölcük ve düzce depremlerinde 99 da da çok yoğun tespit yapma imkanım olmuştu.

Görünen şeyler malumun ilanı aslında. Ki her bölgenin tarihten gelen yaklaşık deprem periyodlari var. Ülkemizde Kuzey Anadolu ve Doğu Anadolu fay hattı olmak üzere  iki ana fay kuşağı var.

Malatya’dan Adana'ya kadar bir kuşakta etkili olan aynı günde iki adet yıkıcı deprem bölgeye adeta kıyameti yaşatmış.​

Fakat yine tekrarlamak istiyorum deprem insan öldürmez ihmal insan öldürür, çürük yapı insan öldürür.​ Çürük yapı deyince ilk olarak akla binanın taşıyıcı sistemi​, kolonu, kirişi, betonu, demiri, duvarı, temeli gelir.

Ama aslında mesele bunlardan da öncelikli. Şehrin planlanmasından, yer seçiminden, parsel oluşumundan başlar bina emniyeti...

Yine olası depremler altında binaların bir miktar hasar görmesi öngörülür, kabul edilir ve tasarımlar buna göre yapılır . Ülkemizde afet yönetmeliğimiz 2018 de yenilendi. Daha önce 2007 yönetmeliğimiz yürürlükteydi. 99 depremi sonrası bir kaç kez yönetmeliğimiz değişti ve 2018 de son halini aldı . Meslekten biri olarak son yönetmeliğin ihtiyacı gayet iyi bir şekilde sağladığını ve binaların emniyetli tarafta kalan tasarımlarla yapılmasını sağladığını söyleyebilirim. Önceki yönetmeliklerde bu bağlamda kötü değillerdi.

Fakat deprem bölgesinde göçme seviyesini geçen taşıyıcı sistem bütünlüğü kalmamış, binaların büyük bir kısmı 25-30 yaşından daha fazla. Yani eski yönetmelik standartlarına (eurocode) göre tasarımları yapılmış. Doğal olarak demir ile beton bu günkü​ kalite ve standartta değil . İşcilikte ha keza o günün şartları altında icra edilmiş .

Hal böyle iken özellikle Hatay'da Asi Nehri havza alanında olan yapılar özellikle yüksek katları ile adeta bu faciaya davetiye çıkartmış. Göz göre göre bu yıkım geliyorum demiş!

Bu manada bir musibet bin nasihattan daha iyidir. Makro ölçekte meseleyi ele alacak olursak almamız gereken dersler var evet. Yeni yerleşimler için çevre düzeni planlarından, nazım imar planlarından​, yer seçiminden, parsel oluşumundan başlayan bir süreç bu.​

Mevcut yapı stoğuna geldiğimizde ise​ özellikle eski yönetmelikle yapılmış yüksek katlı binalar bu manada acilen ele alınmalı .​​

Kentsel dönüşüm sadece deprem riski nedeni ile yapılmaz; kentin trafik sorunu çözmek, sosyal donatı alanları oluşturmak, hava kirliliğine çare bulmak, yapı stoğunu yenilemek gibi bir çok sebeple yapılabilir.​

Türkiye ve bölgemiz deprem bölgesi, özellikle bölgemizin 1. Derece deprem bölgesi olduğu unutulmamalı deprem öncesi ve deprem anında yapılması gereken çalışmalar teker teker planlanmalı ve ele alınmalıdır.

Tabi son zamanlarda vatandaşlarımızın kaygılı hallerini de gözlemliyorum. Özellikle 99 depremi sonrası yapılan bina sahiplerinin kaygılarının büyük bir çoğunluğu yersiz diyebilirim. Binaya daha sonradan bir zarar vermediler ise tabi!

99 öncesi yapılan yüksek katlı yapılar ilk etapta risk performans analizleri yapılarak durumları ortaya çıkartılmalı . Parsel bazında kentsel dönüşüm ile ilgili gerek idareler gerekse kredi veren bankaların bürokrasiyi en aza indirgenmesi ise önem arz ediyor. Çok sayıda banka hakkında şikayet duyuyorum, kentsel dönüşüm kredisi vermediklerine dair ! Bu konuya yetkililerin el atması gerekiyor .

Binası düşük katlı olup 25 30 yıldan eski olan yapılar ise ikinci etapta ele alınmalı. Aksi halde bu kadar yapı stoğunu yenilemekte pratikte çok mümkün değil. Şayet en riskli yapılari iyi tespit edip onlardan başlarsak kaynakları en doğru şekilde kullanmış oluruz. Yine 99 depreminde hasar alan hala işlem görmemiş güçlendirme yapılmamış yapılar mevcut, onlar bu çağrıya ivedilikle cevap vermeli . Yüksek katlı olup güçlendirme yapılan yapıların mevcut durumları gözden geçirilmeli .​

Yapılardan belirli sayıda beton numunesi alınıp demir taraması yapılarak sismik yöntemlerle zemin değerleri saptanmalı. Akabinde yapılan performans analiz değerlerine göre en doğru güçlendirme yöntemi seçilmelidir .​

O yüzden vatandaşlarımıza bu konuda yetkin kurumlardan mühendislik hizmeti almalarını tavsiye etmek istiyorum. Çünkü eski olup yapıldığı tarihte mühendislik hizmeti almış bir çok binanın da depremlerde az hasarla gayet iyi performanslar gösterdiği bir gerçek olarak kayda geçmiştir.

Yine mottomuzla değerlendirmemizi bitirelim deprem değil ihmal öldürür diyelim. Önleminizi alın ihmal etmeyin deprem gerçeğini unutmayın.’