TAŞKÖPRÜ KÖYLERİ İLGİ BEKLİYOR

Mustafa Gülcan kimdir?

Mustafa Gülcan, 1972 Körfez doğumlu,  evli ve 3 çocuk babası. Atatürk Üniversitesi İşletme Fakültesi mezunu. 2002 yılında İstanbul’da özel yabancı bir firmanın şirketler topluluğunun Genel Müdürlüğü görevini yapan Gülcan, daha sonra Körfez’e döndü ve kendi muhasebe bürosunu açtı. Bir sigorta şirketinin temsilciliğini de yapan Gülcan, son dönemde Körfez Ticaret Odası Yönetim Kurulu Üyeliği, Körfez Taşköprülüler dernek başkanlığı ve Körfez Lojistikçiler Derneği Kurucu Üyeliği görevlerini üstlendi.

Taşköprü tarihi nasıl başlıyor?

Taşköprü, Kocaeli'ne bağlı İzmit, Körfez ve kısmen Gebze sınırları içerisinde bulunan 70 köyden oluşan bir bölgenin adıdır. İsmini yine bölge içinde bulunan ve Roma dönemine ait olduğu bilinen kemer köprüden almaktadır. Taşköprü bölgesi köylerinde Türkmen kökenli Manavlar yaşamakta ve ağırlıklı olarak tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadırlar. Köylerin büyük bir çoğunluğunun il ve ilce merkezlerine yakınlığı sebebiyle şehir sosyal yaşamından kopuk olmayan bölge halkı, aynı zaman da ilcelerde yaşıyan hemşerileriyle kordineyi salamak ve sosyal yardımlaşmayı sağlamak adına Taşköprü Derneklerini kurmuşlar ve bu dernek vasıtasıyla her yıl sonbahar aylarının başında Hasat sonu festivali altında bir dizi etkinliklerle bir araya gelip kutlamalar yaparlar. Bölgede dümbüldek suyu ismi verilen şifalı bir su bulunmakta ve böbrek taşlarının düşürülmesinde çok etkili olduğu bilinmektedir. İzmit Taşköprü olarak anılan yöre aynı zamanda ilk Türkmen yerleşimlerinin olması bakımından önem taşımaktadır. Kendilerinin yaklaşık olarak 1350 senesinden beri orada oluğunu belirten insanların yaşam biçimleri aynı zamanda İzmit`in yerli halkı olması sebebiyle de önemlidir. . Manav olmalarının yanında kendi deyimleriyle ziraatla uğraşmaları ve rençberlikten başka bir şey düşünmediklerinden gündelik giyimleri yaşam tarzlarını yansıtacak kadar sadedir. Bölgede yaygın olarak bilinen Manav halkı deyimi de bu köy halkı için kullanılmaktadır. İzmit`in yerli halkı olması açısından İzmitli yerli halkın kültürünü belirleyecek olan Taşköprü Havalisi yine manav olma özelliklerinden kaynaklanan kendi kendine yetme güdüsüyle giyim kuşamını kendisi sağlayan bir görünüm çizmektedir. MS 1. yy`da 50 yılında Romalılar tarafından Göksu deresi üstünde Kutluca köyü ile Duranlı köyü arasında yapılmış olup Geudos adı verilmiştir. Tarihi ipek yolu ile Nikomedia `ya ulaşan yolun üzerinde olan köprü daha sonra bölgede yaşayanlar tarafından Taşköprü adıyla anılmaya başlamış ve civar köyler kendilerini "Taşköprü Divanı" olarak belirlemişlerdir. Divan yerleşim tarzı daha çok manav yerleşim birimlerinde gözlemlenen bir yapılanma tarzı olarak karşımıza çıkmaktadır. Kendi başına muhtarlık olamayacak dağınık durumdaki birbirine yakın üç ve daha fazla yerleşim yeri bir araya gelerek bir köyü ve her yerleşim yeri de o köyün mahallelerini oluşturmaktadır. Ancak bu durum 1980 öncesinde muhtarlığı olmayan küçük köylerin birleşerek "divan" olarak adlandırdıkları yerleşim birimleri olarak karşımıza çıkmaktadır. Bugün Körfez ve Derince İlçe sınırlan içinden geçerek İzmit`i İstanbul`a bağlayan ve Eski İstanbul adıyla anılan yolun kuzeyinde İstanbul il sınırına kadar olan bölgede yaşayanlar kendini manav ve "Taşköprülü" olarak tanımlamaktadır. Kıyırlı, Sevindikli, Osmanlı, Hayettinli(Hayradınlı), Kuşluköy, Kıdışlı, İshakçılar, Tahtalı, Gerede, Dümbüldek, Karakadılar, Karagöllü, Sofular gibi yaklaşık olarak gerek Körfez ilçe sınırları içinde gerekse Derince ilçe sınırları içerisinde yer alan yetmiş kadar köy ve bunların mahalleleri Taşköprü adıyla anılmaktadır.

Taşköprü hangi noktada bulunuyor ve önemi nedir?

Taşköprü, tarihi İpek Yolu ve İstanbul Yolu üzerinde yer alan önemli bir noktada yer almaktadır. Adını adlığı köprü, bugün restore edilmiştir ve halen hizmet vermektedir.1900 yıllık geçmişe sahip olan Taşköprü, 70 köyü kapsamaktadır. Bulunduğu nokta itibariyle önemli tarihi dokuya sahip olan Taşköprü’de, Akıncı Erenlerin Yatırları, Kurtbaba Türbesi başta olmak üzere bir çok türbe, Korsan Mezarları olarak bilinen tarihi mezarlar, çok güzel doğa örtüsü yer almaktadır.

Manav nedir?

Bu bölgede yaşayan halka verilen isimdir. Manav, Osmanlı İmparatorluğu döneminde sarayın genel hizmetlerine bakan, güvenilir bir topluluğa verilen isimdi. Güvenilir oldukları için seçilen ve hizmet veren topluluk günümüze kadar adını koruyarak gelmiştir. Taşköprü nüfusu, Kocaeli’nde 292 bin, Körfez’de 38-40 bin arası bir rakama sahiptir.

Dernekleşme nasıl oldu?

1990’lı yılların ortalarına kadar Türkiye’de göç az olduğu ve dernekleşmeye gerek görülmediği için böyle bir ihtiyaç duyulmamış. 1998’de ilk olarak Körfez Taşköprülüler Derneği kuruldu ve İbrahim Ceyhan Aktaş başkanlığında faaliyete başladı.17 yıllık geçmişi olan derneğimizin halen 300 kayıtlı üyesi bulunuyor. Sanayileşme ile nüfusun kent merkezlerine kayması sonucu köylerde yaşam azaldı. Bu nedenle de dernekler kent merkezlerinde halkın bir arada bulunması, kültürel etkinliklerle, örfe ve adetlerin gelecek nesillere aktarılması yönünde merkezler olmaya başladı. Bu amaçla da dernekler kurulmaya başladı ve 17 yıldır da kurulan diğer derneklerle birlikte görev yapmaya devam ediyor.

Nasıl bir dernekçilik?

Derneğimiz amaç doğrultusunda bir çok faaliyete imza atmıştır. Kiraz Festivali kapsamında düzenlenen yağlı güreşler, tanım fuarı ile yaklaşık 10 bin kişinin katıldığı etkinlikler yapıldı. Önümüzdeki dönemlerde de bir haftalık kamp etkinlikleri yapacağız. Bölge gençlerimizin sosyal ve sportif faaliyetlerine destek vermek için de Taşköprü Spor Kulübü’nü kurduk ve şu anda tescil bekliyor. Her yıl 50 öğrenciye kırtasiye yardımı ve Ramazan ayında da 120 aileye gıda ve giyim yardımı faaliyetlerimiz arasında yer aldı. Amaçlarımız için de yer alan hedeflerden biri de, bölgenin gençlerinin, bölgeye hizmet verecek idari kadrolarda yetişerek yer alması için destek vermektir.

Taşköprü halkı ne bekliyor?

Taşköprü bölgesi tarihi ve doğa dokusu ile ender bulunan bölgelerden birisidir. Bulunduğu konum nedeniyle yapılmakta olan Kuzey Anadolu Yolu’na yakın ve buradan da faydalanacak konumdadır. Ziraat açısından zayıflatılan köylerimizin, yapılacak otoyoldan bağlantı yolu verilmesi ve bölgenin turizm olarak değerlendirilmesi halinde halkımız kalkınacaktır. Bu bağlantı yolunun verilmesi halinde halkımız hem ticari olarak faaliyetlerde bulunabilecek, hem de turizm gelirlerinin artması sağlanacaktır. Bölgenin turizm sahası haline getirilmesi, gerekli yatırımların yapılması ve ulaşımın sağlanmasıyla turistlerin uğrak yeri olacaktır. İlçede şu anda 2 binin üzerinde günlük ağır vasıta trafiği var. DP World ile bu sayı iki-üç katına çıkacaktır. Bu aşamada ilçenin ihtiyacı olan lojistik park alanı da köylerimizde mevcuttur. Bunun için en uygun alan Acemçayır’ı denilen bölgede. Otoyoldan verilecek bağlantı yolu bu lojistik parka ulaşım verilir ve ilçenin ağır vasıta parkı sorunu da ortadan kalkar. Bir diğer isteğimiz ise Yeni Yalı Mahallesi’nde gösterilecek bir alan. Bu alana, taşımalı sistemle okuyan öğrencilere, servis beklerken oturabilecekleri, korunacakları, gerekirse ders yapabilecekleri yurt ve öğrenci evi yapmak. Bu noktada yerel yönetimlerin desteğini ve gerekli imar çalışmaları yapmalarını bekliyoruz.